AEIOU ialah akronim yang digunakan untuk mengingati manifestasi klinikal biasa yang dikaitkan dengan penyakit buah pinggang kronik (CKD) yang teruk atau lanjut. Setiap huruf dalam AEIOU mewakili simptom atau keadaan yang boleh diperhatikan pada individu dengan CKD lanjutan.
Berikut ialah pecahan akronim AEIOU:
A – Asidosis: Asidosis merujuk kepada ketidakseimbangan dalam keseimbangan asid-bes badan, dicirikan oleh peningkatan keasidan dalam darah. Dalam CKD lanjutan, buah pinggang kehilangan keupayaan untuk mengeluarkan asid dengan berkesan dan mengawal keseimbangan asid-bes. Akibatnya, individu mungkin mengalami asidosis metabolik, yang boleh membawa kepada gejala seperti keletihan, kelemahan, dan kekeliruan.
E – Ketidakseimbangan elektrolit: CKD boleh mengganggu keseimbangan normal elektrolit dalam badan. Elektrolit adalah mineral dengan cas elektrik yang penting untuk pelbagai fungsi badan. Dalam CKD lanjutan, ketidakseimbangan elektrolit boleh berlaku, termasuk keabnormalan dalam tahap kalium, natrium, kalsium dan fosfat. Ketidakseimbangan ini boleh membawa kepada gejala seperti kelemahan otot, kekejangan, irama jantung yang tidak teratur, dan masalah tulang.
I – Mabuk: Mabuk merujuk kepada pengumpulan bahan buangan dan toksin dalam badan akibat daripada fungsi buah pinggang terjejas. Dalam CKD lanjutan, buah pinggang kurang berupaya untuk menapis dan menghapuskan bahan buangan dari aliran darah dengan berkesan. Pengumpulan bahan buangan boleh membawa kepada gejala seperti keletihan, kekeliruan, loya, dan perubahan fungsi mental.
O – Oliguria/Anuria: Oliguria merujuk kepada pengeluaran air kencing yang berkurangan, manakala anuria merujuk kepada ketiadaan pengeluaran air kencing. Dalam CKD lanjutan, disfungsi buah pinggang yang teruk boleh mengakibatkan pengeluaran air kencing berkurangan atau tiada. Oliguria atau anuria mungkin menunjukkan kemerosotan yang ketara dalam fungsi buah pinggang dan keperluan untuk rawatan perubatan segera.
U – Uremia: Uremia ialah istilah yang digunakan untuk menggambarkan pengumpulan toksin uremik dan bahan buangan dalam aliran darah akibat fungsi buah pinggang terjejas. Toksin uremik boleh mempunyai kesan sistemik, membawa kepada gejala seperti keletihan, loya, hilang selera makan, gatal-gatal, gangguan tidur, dan fungsi mental yang berubah.
Akronim AEIOU berfungsi sebagai peringatan tentang manifestasi klinikal utama yang berkaitan dengan CKD lanjutan. Walau bagaimanapun, adalah penting untuk ambil perhatian bahawa tidak semua individu dengan CKD akan mengalami semua simptom ini, dan tahap keterukan dan pembentangan simptom boleh berbeza-beza di kalangan individu. Pemantauan tetap fungsi buah pinggang dan kerjasama rapat dengan profesional penjagaan kesihatan, seperti pakar nefrologi, boleh membantu mengurus dan mengurangkan manifestasi ini dalam individu yang menghidap CKD.