Ubat yang Boleh Merosakkan Buah Pinggang Anda

Terapi Pemakanan Perubatan untuk pesakit Penyakit Buah Pinggang Kronik (CKD) adalah komponen penting dalam memperlahankan perkembangan penyakit dan pada masa yang sama meningkatkan kualiti hidup pesakit. Walaupun pengubahsuaian diet memainkan peranan penting dalam terapi pemakanan, adalah penting bagi pesakit untuk mengetahui ubat-ubatan yang boleh merosakkan buah pinggang mereka.

Beberapa ubat biasa yang boleh membahayakan buah pinggang termasuk:

1. Ubat Anti-Radang Bukan Steroid (NSAID): NSAID ialah salah satu ubat penahan sakit yang paling biasa digunakan untuk merawat pelbagai jenis kesakitan, termasuk keradangan dan senggugut. Ubat seperti ibuprofen, aspirin, diclofenac, mefenamic acid, dan banyak lagi. NSAID berfungsi dengan menghalang pengeluaran prostaglandin, yang merupakan sebatian semula jadi yang menyebabkan keradangan dan kesakitan. Malangnya, ubat ini boleh membahayakan buah pinggang dengan mengurangkan aliran darah dan meningkatkan pengekalan natrium (garam) dan air. Risiko kerosakan buah pinggang adalah lebih tinggi jika ia digunakan dalam jumlah yang tinggi atau untuk jangka masa yang panjang.
2. Antibiotik Tertentu: Antibiotik ialah ubat yang digunakan untuk merawat jangkitan bakteria; sesetengah jenis antibiotik boleh merosakkan buah pinggang. Ini sering dirujuk sebagai nefrotoksisiti yang disebabkan oleh antibiotik. Aminoglycosides, vancomycin, dan fluoroquinolones adalah antibiotik yang biasa digunakan dengan kesan nefrotoksik yang diketahui. Aminoglycosides dan vancomycin menyebabkan kecederaan buah pinggang akut (AKI) dengan mendorong tekanan oksidatif dan kerosakan sel tubul renal. Fluoroquinolones menjejaskan sel tubular renal yang membawa kepada ketidakseimbangan AKI dan elektrolit.
3. Perencat ACE dan ARB: Perencat ACE dan ARB ialah kelas ubat yang ditetapkan secara meluas untuk menguruskan hipertensi dan keadaan kardiovaskular yang lain. Ubat-ubatan ini berfungsi dengan menyekat aktiviti enzim yang dipanggil angiotensin, yang terlibat dalam penyempitan saluran darah. Walau bagaimanapun, penggunaan berpanjangan boleh menyebabkan kerosakan buah pinggang, terutamanya pada pesakit tua, mereka yang mempunyai CKD sedia ada, atau mereka yang menggunakan NSAID serentak. Inhibitor ACE dan ARB mengurangkan bekalan darah buah pinggang dan mengurangkan kadar penapisan buah pinggang.
   1. Contoh ubat kategori ACE: 
      1. Benazepril (Lotensin)
      2. Captopril
      3. Enalapril (Vasotec)
      4. Fosinopril
      5. Lisinopril (Prinivil, Zestril)
      6. Moexipril
      7. Perindopril
      8. Quinapril (Accupril)
      9. Ramipril (Altace)
      10. Trandolapril
   2. Contoh ubat kategori ARB:
      1. Azilsartan (Edarbi)
      2. Candesartan (Atacand)
      3. Eprosartan
      4. Irbesartan (Avapro)
      5. Losartan (Cozaar)
      6. Olmesartan (Benicar)
      7. Telmisartan (Micardis)
      8. Valsartan (Diovan)
4. Pewarna Kontras: Pewarna kontras digunakan dalam beberapa prosedur diagnostik seperti imbasan CT dan MRI. Pewarna kontras adalah nefrotoksik, terutamanya pada pesakit yang mempunyai penyakit buah pinggang yang sedia ada, dehidrasi, umur, hipertensi dan diabetes. Medium kontras boleh menyebabkan AKI dengan mencetuskan nefrotoksisiti, yang akhirnya boleh menyebabkan kerosakan sel tubul renal dan keradangan tisu.
5. Ubat Imunosupresan: Imunosupresan atau ubat peredam ketahanan, seperti siklosporin dan tacrolimus, menghalang penolakan pemindahan organ dengan menekan sistem imun. Ubat-ubatan ini mempunyai kesan nefrotoksik yang boleh menyebabkan disfungsi buah pinggang atau kecederaan buah pinggang akut. Ubat-ubatan ini boleh menghasilkan vasokonstriksi arteriol buah pinggang, mendorong tekanan oksidatif, dan mengurangkan aliran darah buah pinggang. Kesan ini akhirnya boleh menyebabkan kerosakan nefron dan mengurangkan fungsi buah pinggang.
6. Ubat Diabetes: ubat kencing manis, contohnya seperti Metformin dan Dapagliflozin  telah dikenalpasti boleh memberi impak buruk ke atas fungsi buah pinggang, terutamanya kesan yang melibatkan kesihatan saluran gastro-usus yang secara tidak langsung melemahkan fungsi buah pinggang 

Mengetahui ubat-ubatan yang boleh merosakkan buah pinggang adalah penting dalam pengurusan pesakit CKD.

Terapi Pemakanan Perubatan atau MNT (Medical Nutritional Therapy) boleh membantu mengenal pasti kemungkinan kesan buruk ubat-ubatan ini, dan pesakit boleh bekerjasama dengan penyedia penjagaan kesihatan mereka untuk melaraskan ubat atau dos yang perlu.

Pesakit CKD harus memaklumkan kepada penyedia penjagaan kesihatan mereka tentang sebarang ubat yang sedang diambil dan ubat-ubatan di kaunter untuk mengelakkan sebarang komplikasi yang mungkin berlaku.

Kesimpulannya, MNT memainkan peranan penting dalam pengurusan pesakit CKD, dan ubat-ubatan yang boleh merosakkan buah pinggang harus dipantau dengan teliti. Dengan bekerjasama, penyedia penjagaan kesihatan dan pesakit boleh menguruskan CKD dengan berkesan sambil mengelakkan sebarang komplikasi yang mungkin berkaitan dengan penggunaan ubat.

Artikel Berkaitan: Terapi Pemakanan Perubatan (MNT)